Το τριήμερο 29-31 Μαρτίου 2013 πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το 8ο συνέδριο της ΟΕΝΓΕ, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη για το ΕΣΥ συγκυρία.
Σε εποχές όχι πολύ μακρινές, ένα τέτοιo συνέδριο τραβούσε το ενδιαφέρον των συνδικαλιστών και κάποιων «ανήσυχων» γιατρών.
Ήταν τότε που η επίπλαστη ευμάρεια και η αυταπάτη του εφήμερου καταναλωτικού παραδείσου έκαναν την ενασχόληση με τα κοινά να φαντάζει από περιττή ως παρωχημένη ακόμα και ύποπτη (όχι αδικαιολόγητα).
Ήταν τότε που πλειοδοτούσαν οι κορώνες για μαξιμαλιστικές, συντεχνιακού περιεχομένου διεκδικήσεις και που προτάγματα για δημόσιο, δωρεάν χαρακτήρα του ΕΣΥ θέτονταν περισσότερο ως επικοινωνιακά αναγκαία συνθήματα παρά ως μια κοινωνική αναγκαιότητα που έπρεπε το νοσοκομειακό κίνημα να ικανοποιήσει.
Ήταν τότε που ο κυβερνητικός συνδικαλισμός της ιδιοτέλειας, του παραγοντισμού και του ρουσφετιού γινόταν θεσμός από τα κόμματα εξουσίας ΠΑΣΟΚ-ΝΔ, συχνά με την ανοχή τμημάτων της αριστεράς.
Ήταν τότε που ο συνδικαλισμός αποτελούσε τον πιο σίγουρο δρόμο για την κατάληψη θέσεων εξουσίας.
Το τωρινό συνέδριο ήταν διαφορετικό. Διαφορετικό στις διαπιστώσεις και στα συμπεράσματά του, διαφορετικό στη νοηματοδότηση της συνδικαλιστικής δράσης με τη στόχευση όμως του νοσοκομειακού κινήματος να παραμένει πεισματικά η ίδια : δημόσιο, δωρεάν εθνικό σύστημα υγείας, με υψηλού επιπέδου παροχές σε όλους, χωρίς αποκλεισμούς, με αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, δημοκρατικό τρόπο λειτουργίας, διαφάνεια και αξιοκρατία. Μεγάλο ζητούμενο παραμένει η κάθαρσή του από πάσης φύσης «συναδέλφους» που θεωρούν την ιατρική και το ΕΣΥ προνομιακό πεδίο πλουτισμού και εκμετάλλευσης .
Πόσο εφικτό όμως είναι ένα τέτοιο ανθρωποκεντρικό σύστημα υγείας στις σημερινές βάρβαρες συνθήκες των αλλεπάλληλων μνημονίων;
Παλιότερα οι παθογένειες του ΕΣΥ καλύπτονταν από τακτικές και έκτακτες χρηματοδοτήσεις και οι ελλείψεις του από τον ιδιωτικό τομέα. Σε αυτό το κάδρο οι προσεγγίσεις και οι αναλύσεις που είχαν αντισυστημικό υπόβαθρο και έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου αντιμετωπιζόντουσαν ως γραφικές.
Σήμερα όμως που η στρόφιγγα των δημόσιων δαπανών για την υγεία έχει κλείσει και που ο πολίτης δεν έχει πλέον την δυνατότητα να απευθυνθεί στον ιδιωτικό τομέα, αποκαλύπτονται με ωμό κυνισμό και τρομακτική βιαιότητα η αντίληψη και το περιεχόμενο της σημερινής πολιτικής που κάτω από διάφορα, συνήθως ουδέτερα φορτισμένα, ονόματα (λιτότητα, δημοσιονομική πειθαρχία, περιορισμός του σπάταλου κράτους, νεοφιλελευθερισμός, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις) προσπαθεί να κρύψει τον αποκρουστικό πυρήνα του καπιταλιστικού συστήματος : τα κέρδη πάνω από τον άνθρωπο, οι αγορές πάνω από την δημοκρατία και την εθνική κυριαρχία, η επιβίωση του ισχυρότερου σε συνθήκες κοινωνικής ζούγκλας.
Για να εξουδετερωθεί η όποια κοινωνική αντίδραση, προπαγανδίζεται με κάθε μέσο από το χρεοκοπημένο και εν πολλοίς υπεύθυνο για τη σημερινή κατάσταση πολιτικό σύστημα, η ιδέα του «μονόδρομου» και της έλλειψης κάθε εναλλακτικής πολιτικής λύσης. Το ορατό πλέον αδιέξοδο και οι συνεχείς διαψεύσεις ότι «τα δυσκολότερα πέρασαν» επιβάλουν την χρήση όλο και περισσότερης βίας και καταστολής, τον περιορισμό της, λειψής έστω, δημοκρατίας που έχουμε (βλ. διαδικασίες ψήφισης νομοσχεδίων, πράξεις νομοθετικού περιεχομένου κ.ά.), την τρομοκράτηση των εργαζομένων με τον μπαμπούλα της απόλυσης. Σε αυτό το περιβάλλον βέβαια, βρίσκουν γόνιμο έδαφος οι σπόροι του φασισμού και του ρατσισμού και η ενοχοποίηση των αδύναμων ξένων για τα δεινά της κοινωνίας. Πόσο βολικό, αλήθεια, για την ντόπια και ξένη τρόικα.
Πρέπει όμως να παραδεχτούμε ότι έχουν δίκιο όταν λένε ότι αυτή η πολιτική είναι μονόδρομος. Με μια μικρή υποσημείωση˙ είναι μονόδρομος στη γερμανική Ε.Ε. με τους «φίλους» και εταίρους μας να μας βοηθάνε με τοκογλυφικά δάνεια και εξωφρενικά ανταλλάγματα για να γλιτώσουμε «τα χειρότερα» και να διατηρήσουμε το «ισχυρό ευρώ» στην (τρύπια) τσέπη μας.
Είναι πλέον ηλίου φαεινότερο ότι δεν υπάρχει ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, δεν υπάρχει ευρωπαϊκό φιλολαϊκό κεκτημένο, δεν υπάρχει δημοκρατική Ε.Ε. με ισότιμους εταίρους. Υπάρχουν οι πλούσιοι ισχυροί που απομυζούν τους πόρους των αδύναμων φτωχών χρησιμοποιώντας το ευρώ όπως παλιότερα χρησιμοποιούσαν τις χάντρες στους ιθαγενείς. Συνεπώς, δεν πρόκειται να υπάρξει, όση λιτότητα κι αν εφαρμόσουμε, ευημερία για τους πολλούς περισσότερη από όση υπήρξε για τους ιθαγενείς των αποικιών παλιότερα. Όσο πιο γρήγορα γίνει αυτό αντιληπτό τόσο το καλύτερο για τη χώρα και το λαό της.
Απέναντί μας όμως, δεν είναι μόνο οι κακοί κεφαλαιοκράτες τραπεζίτες ή η κα Μέρκελ. Απέναντί μας έχουμε και την τρικομματική κυβέρνηση που δέχεται αναντίρρητα τις εντολές τους, με μοναδικό μέλημα την πολιτική της επιβίωση και την διατήρηση των προνομίων της.
Ο μεγαλύτερος όμως και πιο δύσκολος να αντιπαλέψουμε εχθρός είναι μέσα μας. Είναι οι βαθειά ριζωμένες νοοτροπίες αιώνων που αποτελούν τη σημαντικότερη τροχοπέδη για την απελευθέρωση της κοινωνίας μας από τα δεσμά των μνημονίων. Ο άκρατος ατομικισμός, η υστεροβουλία, ο ωχαδερφισμός, η αδυναμία συνειδητοποίησης ότι η προάσπιση του κοινού καλού είναι προϋπόθεση για την ατομική ευημερία , η αντιμετώπιση του δημόσιου πλούτου ως πλιάτσικου, η έλλειψη κουλτούρας συνεργασίας. Ευτυχώς, όσο η λαίλαπα της κρίσης σαρώνει κεκτημένα και καταβαραθρώνει το βιοτικό επίπεδο, όλο και περισσότερος κόσμος αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να παραμείνει προστατευμένος όταν είναι μόνος. Όλο και περισσότερος κόσμος καταλαβαίνει ότι η σωτηρία του περνάει μέσα από τη σωτηρία του διπλανού του, που πρέπει να γίνει δική του υπόθεση κι όχι μέσα από συνδικαλιστές ή κόμματα ή κατ’ ανάθεση «σωτήρες».
Η αλληλεγγύη είναι αυτή που θα μας δυναμώσει και θα μας κάνει ικανούς να φέρουμε στην κοινωνία και τους θεσμούς της την δικαιοσύνη και τον ανθρωπισμό. Η αλληλεγγύη θα σφυρηλατήσει δεσμούς ακατάλυτους που δεν θα απαλύνουν απλά τον πόνο του δοκιμαζόμενου συνανθρώπου αλλά θα αποτελούν όχημα αυτονόμησης από αφεντικά και πάτρωνες, χαράσσοντας δρόμους που καμιά εξουσία δεν μπορεί να αποκλείσει.
Ας πάψουμε λοιπόν να περιμένουμε των «φωτισμένο» ηγέτη που θα βγάλει την χώρα από την ατραπό των μνημονίων. Ας πάψουμε να καθόμαστε στον καναπέ κάνοντας ζάπινγκ, μεμψιμοιρώντας και λέγοντας ότι όλοι το ίδιο είναι και τίποτα δεν αλλάζει εκτός αν πραγματικά δεν θέλουμε να αλλάξει τίποτα. Το να ζούμε τώρα, όπως νομίζουμε ότι οι άνθρωποι θα έπρεπε να ζουν, σε πείσμα όλων των κακών που μας περιβάλλουν, είναι από μόνο του μια έξοχη νίκη.
«Ποιό ‘ναι λοιπόν το χρέος μας; Καλά να ξεχωρίσουμε την ιστορική στιγμή που ζούμε και να τοποθετήσουμε συνειδητά, σε ορισμένο στρατόπεδο, τη μικρή μας ενέργεια. Όσο περισσότερο είσαι ρυθμισμένος με το ρέμα που πάει μπροστά, τόσο περισσότερο βοηθάς τη δύσκολη, όλο κίντυνο κι αβεβαιότητα, ανάβαση και λύτρωση του ανθρώπου.»*
Ας έχουμε στο μυαλό μας τη βεμπεριανή ρήση: «Αναμφίβολα, όλη η ιστορική εμπειρία επιβεβαιώνει την αλήθεια ότι ο άνθρωπος δε θα 'χε πετύχει το εφικτό αν δεν είχε ξανά και ξανά προσπαθήσει να φτάσει το ανέφικτο» .
Ενώσεις Νοσοκομειακών Γιατρών ΕΣΥ Κρήτης(Χανίων-Ρεθύμνου-Ηρακλείου-Λασιθίου)
*Νίκος Καζαντζάκης «ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΓΚΡΕΚΟ»
