Ένα άρθρο του πρώην Δημάρχου Αγ. Νικολάου κ. Αντ. Ζερβού
Εδώ και λόγο καιρό , και εν μέσω μνημονίου και γενικής ανυπαρξίας πόρων , ‘’σηκώθηκε’’ στα ΜΜΕ το θέμα του ‘’χάρτη υγείας’’ υγείας στον νομό , με βασικό σενάριο την κατάργηση των υφισταμένων δομών υγείας ( Νοσοκομείο Αγ. Νικολάου και Κέντρα Υγείας-Νοσοκομεία Ιεράπετρας / Σητείας / Νεαπόλεως ) .
Αιτία η υποτιθέμενη μελέτη του καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Λυκ. Λιαρόπουλου , που σήμερα είναι και σύμβουλος της κυβέρνηση σε θέματα υγείας . Που συντάχθηκε για λογαριασμό της Νομαρχιακής Αυτ/σης Λασιθίου , και την αποδέχτηκε το Νομαρχιακό Συμβούλιο – την ‘’μελέτη’’ – στην τελευταία του συνεδρίαση τον Δεκέμβρη του 2010 , ενώ η ‘’μελέτη’’ αυτή είχε παραδοθεί – αν είναι σωστές οι αναφερόμενες , στην ‘’μελέτη’’ , ημερομηνίες – τον Ιούλιο του 2010 !!! Δηλ. ένα εξάμηνο πριν . Αλλά την άφηναν , με την ανοχή , όλων των μελών του νομαρχ. Συμβουλίου και την συζήτησαν στο τελευταίο εθιμοτυπικό συμβούλιο , χωρίς να ασχοληθούν και με την ουσία της . Απλά την αποδέχτηκαν .
Και λέω
υποτιθέμενη μελέτη γιατί το πόνημα αυτό των 104 σελίδων ου κυκλοφορεί , ο ίδιος ο καθηγητής Λυκ. Λιαρόπουλος , στο εξώφυλλο του το περιγράφει ως εμπιστευτική έκθεση !!! όπως φαίνεται παραπάνω . Μάλιστα ο κ. καθηγητής στην σελίδα 59 της παραπάνω έκθεσης λέει : ‘’
… Τονίζεται, ότι η διατύπωση των ακολούθων προτάσεων έγινε με βάση τη σκοπιμότητά τους, ενώ για την υλοποίησή τους θα απαιτηθεί περαιτέρω επεξεργασία, με την εκπόνηση μελέτης υλοποίησης. Πρόσθετα, απαραίτητη είναι η λήψη έγκρισης από τις αρμόδιες διοικητικές αρχές ή υπηρεσίες. …’’ Η υπογράμμιση δική του . Αναγνωρίζει δηλαδή ο κ. καθηγητής , απριόρι , ότι το ανά χείρας πόνημα του , δεν είναι μελέτη .
Ανακύπτουν λοιπόν δύο μεγάλα θέματα για την τοπική κοινωνία και τους άρχοντες μας που μας διοικούν :
- 1ον : Στα δυόμιση χρόνια που συντασσόταν το πόνημα αυτό , εμείς που ήμασταν ; Και αν - όπως αναφέρεται στην 145/2010 απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου με την οποία έγινε αποδεχτή η έκθεση αυτή - ζητήθηκε η γνώμη μας , εμείς τι απαντήσαμε ; Ή μάλλον γιατί δεν απαντήσαμε όπως γράφει η παραπάνω απόφαση ; Και τέλος πάντων γιατί δεν ήμασταν παρόντες στην τελευταία αυτή συνεδρίαση για να εκθέσουμε σκέψεις και αντιρρήσεις ; Και δεν αναφέρομαι μόνο στους δημοτικούς μας άρχοντες . Που ήταν η διοίκηση του ΓΝΝΑΝ και τα σωματεία εργαζομένων ; Γιατί πάλι τρέχουμε πίσω από τα γεγονότα ;
- 2ον : Τι λέει πράγματι αυτή η έκθεση ; Μήπως από τα στοιχεία που περιέχει προκύ-πτουν συμπεράσματα χρήσιμα για την στήριξη άλλων ρεαλιστικών λύσεων ; Μήπως επιδέχεται και άλλη ‘’ανάγνωση’’ εκτός από αυτήν που κυκλοφορεί μέ-χρι σήμερα ; Την καταδικάσαμε έτσι χωρίς να την μελετήσουμε , μόνο και μόνο γιατί προτείνει να γίνει ένα νέο νοσοκομείο ; Στοιχειοθετήσαμε την θέση μας , όχι με τοπικιστικά και συνδικαλιστικά κριτήρια , αλλά με πραγματικούς όρους εξυπηρέτησης του πολίτη και σεβασμού των χρημάτων των φορολογουμένων ;
Συμμετείχα στην συνάντηση που κάλεσε ο δήμαρχος μας με θέμα την πορεία του Νο-σοκομείου Αγ. Νικολάου και συνειδητοποίησα ότι οι περισσότεροι συμμετέχοντες – για να μην πω όλοι – αγνοούσαν το πραγματικό περιεχόμενο της έκθεσης Λιαρόπουλου . Και έμειναν σε συνδικαλιστικές και τοπικιστικές κορώνες .
Το θέμα του χειρισμού του όλου θέματος από τους ταγούς μας δεν είναι του παρόντος .
Θα ήθελα όμως , μια και έχω μελετήσει την έκθεση - την οποία και επέδειξα στην συ-νεδρίαση - να καταθέσω την άποψή μου για το θέμα που δημιουργήθηκε , με βάση τα στοιχεία της έκθεσης . Γιατί υπάρχουν σημαντικά στοιχεία που οδηγούν σε τελείως αντίθετη κα-τεύθυνση από αυτή που κυκλοφορεί .
Η εμπιστευτική έκθεση , λοιπόν , της ομάδας του καθ. Λυκ. Λιαρόπουλου έχει επεξερ-γαστεί στοιχεία από ένα έκαστο των νοσοκομείων του νομού καθώς και από την ΥΠΕ Κρήτης. Προσδιορίζει διάφορους δείκτες αξιολόγησης για ένα έκαστο νοσοκομείο . Στην συνέχεια τα αθροίζει τα στοιχεία αυτά και βγάζει τους μέσους όρους σε επίπεδο νομού . Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι έτσι κάποια στοιχεία ‘’κονταίνουν’’ ενώ κάποια άλλα ‘’μακραίνουν’’ . Κατά το δοκούν.
Το ζήτημα που προκύπτει αμέσως εδώ είναι : Τι ακριβώς ζήτησε από τον κ. καθηγητή η Νομ. Αυτ/ση Λασιθίου όταν του έδωσε την εντολή για την σύνταξη του πονήματος αυτού ; Έκθεση ή μελέτη ; Του ζητήθηκε η αξιολόγηση και η πιθανότητα επιβίωσης και παροχής σω-στών υπηρεσιών υγείας ενός εκάστου των υφισταμένων νοσοκομείων και στην συνέχεια να ζητηθούν εναλλακτικά σενάρια ή κάτι άλλο ; Και τι ; Σχεδιασμό από μηδενική βάση ; Με ποια λογική ;
Ας δούμε λοιπόν μερικά από τα στοιχεία της έκθεσης .
Η εικόνα των νοσοκομείων από άποψη κλινών και στελέχωσης με γιατρούς φαίνεται στην σελίδα 31 της έκθεσης και είναι η παρακάτω :
Νομίζω ότι ο παραπάνω πίνακας είναι πολύ εύγλωττος . 49 γιατροί για 124 κλίνες στον Άγιο Νικόλαο , ο ίδιος αριθμός γιατρών ( 45 ) για σχεδόν τις μισές κλίνες ( 72 ) στην Ιεράπετρα. Και δείχνει περίτρανα την ανισορροπία στελέχωσης των νοσοκομείων .
Για το ίδιο ζήτημα ( αναλογίας γιατρών / κλίνες ) κ. Λυκ. Λιαρόπουλος στην σελ. 30 αναφέρει ότι το ιδανικό ποσοστό γιατρών προς κλίνες είναι 1 / 4 . Για το ενιαίο Λασίθι είναι 2,2 , άρα πολύ χαμηλό , παρ’ όλο που δικαιολογεί αρκετά αυτή την αναλογία λόγω εύρους των παρεχόμενων υπηρεσιών .
Μπορεί λοιπόν ο μέσος όρος στον νομό να είναι 1 / 2,2 , αλλά για κάθε νοσοκομείο , όπως προκύπτει από τον παραπάνω πίνακα , είναι διαφορετικός:
Άγιος Νικόλαος 1 / 2,5 , Ιεράπετρα 1 / 1,6 ( ! ) , Σητεία 1 / 2,2 , Νεάπολη 1 / 2,8 .
Ας δούμε και παρακάτω τι καταγράφει η έκθεση για την πληρότητα των νοσοκομείων του νομού . Αναφέρει , στην σελίδα 44 , ότι το ‘’ιδανικό’’ ποσοστό πληρότητας για νοσοκομεία κυμαίνεται από 70% έως 90% .
Η μέση πληρότητα ανά νοσοκομείο , στον νομό , φαίνεται στην παρακάτω εικόνα 3.1. της σελ. 45 της έκθεσης .
Προκύπτει σαφώς λοιπόν, ότι το μόνο νοσηλευτικό ίδρυμα που βρίσκεται μέσα στα αποδεκτά όρια πληρότητας είναι το του Αγίου Νικολάου ενώ τα άλλα υπολείπονται σημαντικά. Και προφανώς , εξ αιτίας αυτού του γεγονότος ο μέσος όρος του νομού ( απλός αριθμητικός μέσος ) 67,85 % , είναι έξω από τα αποδεκτά όρια .
Στον παρακάτω πίνακα 3.6. από την ίδια σελίδα της έκθεσης , αναλύεται η πληρότητα αν κλινική . Φαίνεται ότι για το νοσοκομείο Αγ. Νικολάου η μόνη κλινική που υπολείπεται και ‘’κατεβάζει’’ τον μέσο όρο είναι η Παιδιατρική (34,5%) . Ενώ όλες οι υπόλοιπες κλινικές είναι ή πολύ κοντά στο κάτω όριο ή και πάνω από το πάνω όριο ! Δεν συμβαίνει το ίδιο όμως στα άλλα νοσοκομεία .
Η έκθεση στην σελίδα 35 διαχειρίζεται το θέμα των χειρουργικών επεμβάσεων στον νομό ( αθροιστικά ) όπως φαίνεται στον πίνακα 2.10 , όπου παρατηρεί ότι ο αναλογικός δεί-κτης ( μέσα στην παρένθεση ) 33,3 υπολείπεται του αντίστοιχου σε επίπεδο Κρήτης που είναι 44 .
Αν όμως δούμε τον πίνακα 3.2. της σελ. 39 θα αντιληφθούμε εύκολα το γιατί συμβαίνει αφού ο Αγ. Νικόλαος έχει 2 χειρουργικές τράπεζες ενώ η Ιεράπετρα 3 και η Σητεία 4 !!! Αλλά και αν οι επεμβάσεις ανά νοσοκομείο αναλογιστούν στον αντίστοιχο εξυπηρετούμενο πληθυ-σμό ο δείκτης αυτός ανεβαίνει πολύ πάνω από τον κρητικό μέσο όρο ( Αγ. Νικόλαος 76,70 , Ιεράπετρα 74,00 , Σητεία 50,10 ) .
Η έκθεση αναφέρει και για την ανεπάρκεια των νοσηλευτών όλων των βαθμίδων και για τις επιπλέον κλίνες ΜΕΦ , κ.λ.π.
Νομίζω όμως ότι δεν χρειάζεται να αναλύσω περισσότερα στοιχεία της έκθεσης αφού κινούνται όλα σε ανάλογη λογική .
Γίνεται σαφές , λοιπόν , ότι για να περιοριστεί το κόστος υγείας στον νομό , αλλά και για να βελτιωθούν τα ζητήματα υγείας το μόνο που χρειάζεται σε επίπεδο Νομού είναι η γενναία αναδιάρθρωση του προσωπικού με ανακατανομές , ώστε το νοσοκομείο Αγ. Νικολάου να αποτελέσει το ίδρυμα σωστής παροχής υπηρεσιών Β’ βαθμού και τα άλλα 3 να διατηρήσουν την δυνατότητα παροχής Α’ βαθμού .
Για να γίνει αυτό προφανώς και απαιτούνται πολύ μικρότερο ποσό από τα 65 εκ. ευρώ .
Αφού , με όσα προκύπτουν από την έκθεση , η ολοκλήρωση του νοσοκομείου Αγ. Νι-κολάου , η στελέχωση , ο συμπληρωματικός εξοπλισμός και η βελτίωση του υφιστάμενου , απαιτούν ποσό της τάξεως των 5 εκ. ευρώ ευρώ ήτοι λιγότερο από 10% της περιώνυμης πρότασης .
Αλήθεια , ποιος οικονομικός ανεγκέφαλος θα προτείνει – στους σημερινούς χαλεπούς καιρούς – να δαπανηθούν 65 εκ. ευρώ , όταν το ίδιο αποτέλεσμα μπορεί να υπάρξει με το 10% του παραπάνω ποσού ;
Ένα άλλο ενδιαφέρον ζήτημα που καταγράφεται στην έκθεση , και έχει σχέση με το γνωστό υψηλό κόστος ανά κάτοικο στον νομό . Λέει λοιπόν ο καθηγητής στις σελίδες 18-19 :
‘’ … 1.2.4 Δαπάνες Υγείας των Νοικοκυριών
Οι δαπάνες υγείας των νοικοκυριών χρησιμοποιούνται ως έμμεσος τρόπος αδρής εκτίμησης των υγειονομικών αναγκών των κατοίκων μιας περιοχής και κύρια του βαθμού κάλυψης αυτών των αναγκών από το δημόσιο σύστημα υγείας. Από τον Πίνακα 1.6 φαίνεται ότι οι κάτοικοι στο Λασίθι επιβαρύνονται λιγότερο με δαπάνες υγείας, συγκριτικά με τους κατοίκους των Χανίων και του Ρε-θύμνου, παρά το υψηλότερο εισόδημα που αυτοί διαθέτουν και κύρια παρά την αυξημένη νοσηρό-τητα που καταγράφεται στην περιοχή. Το γεγονός αυτό, πιθανότατα να σχετίζεται αφενός μεν, με την περιορισμένη ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα στην περιοχή και αφετέρου δε να υποδηλώνει τη σχετικά επαρκή κάλυψη του μεγαλύτερου μέρους των αναγκών των πολιτών του Λασιθίου από τις δημόσιες μονάδες είτε του ιδίου του νομού, είτε των όμορων νομών. …’’
Πίνακας 1.6: Το μέσο ετήσιο εισόδημα και οι μέσες ετήσιες δαπάνες των νοικοκυριών (συνολικές και υγείας) στους νομούς της Κρήτης και στην Ελλάδα, το 2005, σε ευρώ
Πηγή: Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών, 2005 (η πλέον πρόσφατη δημοσιευμένη)
Τι λέει λοιπόν ο καθηγητής ; Ναι , δαπανώνται παραπάνω χρήματα αλλά δεν πάνε χαμένα , αφού τα νοικοκυριά επιβαρύνονται με μικρότερο ‘’ατομικό’’ κόστος . Και ότι τις υπη-ρεσίες υγείας του νομού ο Λασιθιώτης τις χρησιμοποιεί και δεν πάνε χαμένες .
Όλα τα παραπάνω οδηγούν στην σκέψη ότι η έκθεση Λιαρόπουλου λοιπόν έχει πολλές αναγνώσεις . Ανάλογα πως θες να διαβάσεις τα αναγραφόμενα . Γιατί τα αναγραφόμενα είναι πολύ κοντά στην πραγματικότητα .
Ας ανασκουμπωθούμε όλοι μαζί . Κανείς δεν περισσεύει . Αρκεί οι ταγοί μας να έχουν το κουράγιο να χρησιμοποιήσουν όλα τα ‘’χαρτιά’’ του τόπου . Όπως κάνουν αλλού .
ΑΝΤΩΝΗΣ ΖΕΡΒΟΣ
